Kolano skoczka – co to za dolegliwość i jak ją leczyć?
Kolano skoczka to potoczna nazwa odnosząca się do patologicznych zmian w obrębie więzadła rzepki (fachowo określanych jako tendinopatia więzadła właściwego rzepki), w szczególności w miejscu przyczepu do rzepki (entezopatia więzadła rzepki). Więzadło łączy dolną część rzepki z guzowatością kości piszczelowej. Pomaga grupie mięśni czworogłowych uda w prostowaniu kolana. Dlatego przypadku wystąpienia tendinopatii pacjent odczuwa silny ból kolana podczas aktywności fizycznej.
Przyczyny zapalenia więzadła rzepki
Zapalenie więzadła rzepki jest rezultatem mikrourazów, do jakich może dochodzić podczas aktywności fizycznej. Drobne, ale wielokrotne, nakładające się na siebie uszkodzenia zaburzają strukturę więzadła i obniżają jego wytrzymałość, a także upośledzają metabolizm komórkowy, co zmniejsza naturalną zdolność do samoregeneracji.
Kolano skoczka to problem, który dotyczy przede wszystkim osób aktywnych fizycznie i to nie tylko sportowców uprawiających dyscypliny skocznościowe (np. siatkówkę). Znacznie częściej zapalenie więzadła rzepki występuje u amatorów – przy zbyt intensywnym, źle zaplanowanym treningu albo nieprawidłowo wykonywanych ćwiczeniach.
Czynnikami, które sprzyjają rozwojowi zaburzenia, są:
- wcześniejsze kontuzje bez pełnego wyleczenia urazu,
- nieprawidłowe wzorce ruchowe (np. sposób chodzenia),
- brak rozgrzewki przed treningiem i regeneracji po nim,
- nadwaga i otyłość.
Jakie są objawy kolana skoczka?
Podstawowym objawem patologicznych zmian w obrębie więzadła rzepki jest ból kolana, który występuje podczas aktywności ruchowej. Dolegliwości mogą pojawiać się nie tylko bieganiu czy skakaniu – w miarę postępu schorzenia występują także w takich codziennych sytuacjach, jak wchodzenie po schodach czy siadanie na krześle. Bólowi więzadła rzepki towarzyszy tkliwość, a niekiedy też obrzęk z przodu kolana. Osoby z kolanem skoczka mogą utykać przy chodzeniu.
Powyższe objawy są dość niespecyficzne, a przez to nie są dostateczną podstawą do zdiagnozowania problemu i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Fizjoterapeuta ocenia miejsca bólu przez i szybko może wskazać rodzaj schorzenia.
Na czym polega leczenie kolana skoczka?
Dobór metod leczenia tendinopatii więzadła właściwego rzepki zależy od stopnia zmian. Podstawowym postępowaniem w takich przypadkach jest wypoczynek, schładzanie bolesnej okolicy oraz stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.
Rehabilitacja w leczeniu kolana skoczka
Podstawę skutecznego leczenia zapalenia więzadła rzepki stanowi fizjoterapia, której celami są:
- odciążenie bolącego kolana,
- uelastycznienie więzadła rzepki,
- wzmocnienie okolicznych mięśni,
- poprawa równowagi mięśniowej w całej kończynie.
Służą temu rozmaite ćwiczenia na kolano skoczka (głównie – ćwiczenia ekscentryczne, czyli służące rozciąganiu mięśni w czasie napięcia związanego z ich pracą), które początkowo pacjent wykonuje pod okiem fizjoterapeuty, a z czasem – samodzielnie. W leczeniu kolana skoczka pomocne są także techniki terapii manualnej, które służą poprawie ukrwienia w okolicy rzepki, a także jej mobilizacji.
Rehabilitacja przy kolanie skoczka musi iść w parze z modyfikacją nawyków dotyczących uprawianej dyscypliny sportu. Pacjent powinien skorygować swoją technikę, poświęcać więcej uwagi rozgrzewce przed treningiem i rozciąganiu mięśni tuż po nim. Przestrzegając tych zasad, ma szansę na całkowity powrót do zdrowia.