Łokieć tenisisty – objawy i fizjoterapia

Co to jest łokieć tenisisty? Pod tą nazwą kryje się entezopatia mięśni prostowników nadgarstka, czyli zmiany przeciążeniowe okolicy stawu łokciowego. Dolegliwość jest uciążliwa i bolesna, a w wielu przypadkach uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności i obowiązków służbowych. Łokieć tenisisty wymaga profesjonalnej diagnostyki oraz doboru odpowiednich ćwiczeń przez fizjoterapeutę. Nieleczony może doprowadzić do poważnych zmian degeneracyjnych i trwałego uszkodzenia ręki.

Przyczyny łokcia tenisisty

Do przeciążenia może dojść na przykład wskutek częstego powtarzania określonych czynności, takich jak skręcanie mebli, stukanie w klawiaturę czy gra na instrumencie. Wskutek wykonywania specyficznych ruchów prostowniki nadgarstka są poddawane długotrwałemu skurczowi i nie mają czasu na regenerację. Przyczyny łokcia tenisisty mogą być również związane z nieprawidłową techniką sportowca, która prowadzi do powstawania mikrourazów. Jeśli tenisista lub gracz w squasha nie wykorzystuje w odpowiedni sposób pracy nóg, tułowia i barków, może to skutkować nadmiernym obciążeniem prostowników nadgarstka. 

Jeśli dany obszar jest przewlekle narażony na przeciążenia i mikrourazy, może dojść do zmian degeneracyjnych. W efekcie organizm uruchamia procesy naprawcze, zastępując uszkodzone włókna kolagenowe ścięgien tkanką łączną i tworząc naczynia krwionośne tam, gdzie zazwyczaj nie występują. Prowadzi to do zaburzeń ukrwienia, zwapnień i naderwań ścięgien. W procesie degeneracji wydzielają się białka, które drażnią okoliczne tkanki, powodując dolegliwości bólowe. 

Kto znajduje się w grupie ryzyka?

Na przeciążenie mięśni prostowników nadgarstka najbardziej narażone są osoby wykonujące prace manualne, pracujące przy komputerze i uprawiające niektóre sporty. Do grupy ryzyka możemy zaliczyć m.in. sportowców (np. tenisistów, graczy w squasha), mechaników, szwaczki, muzyków, pracowników biurowych, informatyków, stomatologów, pracowników budowlanych i lekarzy zabiegowych. Dolegliwość występuje zwykle u osób aktywnych zawodowo, najczęściej między 30. a 50. rokiem życia. 

Łokieć tenisisty – objawy

Jeśli chodzi o objawy, łokieć tenisisty daje symptomy w postaci bólu po zewnętrznej stronie stawu łokciowego, który może promieniować do nadgarstka i przedramienia. Ból może nasilać się podczas zaciskania dłoni, chwytania przedmiotów lub poruszania ręką i utrudniać wykonywanie prostych codziennych czynności, takich jak choćby podnoszenie kubka. W zaawansowanym stadium dolegliwości bólowe pojawiają się również w stanie spoczynku.

Charakterystyczne objawy łokcia tenisisty:

• trudności przy wykonywaniu prostych czynności (otwieranie drzwi, podnoszenie kubka itp.),
• ból towarzyszący chwytaniu, ściskaniu, obracaniu i prostowaniu nadgarstka,
• tkliwość tkanek miękkich podczas ucisku w okolicy łokcia,
• obrzęk, ocieplenie i zaczerwienienie po zewnętrznej stronie łokcia,
• szybsza męczliwość ręki i osłabiona siła chwytu.

Diagnostyka łokcia tenisisty

Ból w obrębie łokcia nie zawsze musi wskazywać na łokieć tenisisty. Diagnostyka polega więc na sprawdzeniu, czy mamy do czynienia z tą dolegliwością, czy może ból towarzyszy innemu schorzeniu. Lekarz ortopeda lub fizjoterapeuta wykonuje badanie palpacyjne w obrębie mięśni prostowników nadgarstka i nadkłykcia bocznego. Podczas badania specjalista ocenia siłę mięśni i zdolność ruchu kończyny górnej, zarys więzadła oraz stan zapalny. W diagnostyce łokcia tenisisty stosuje się testy Thomsona, Cozena i Milla, a niekiedy również USG, RTG i rezonans magnetyczny.

Łokieć tenisisty – na czym polega fizykoterapia?

Łokieć tenisisty jest schorzeniem, którego nie należy bagatelizować, gdyż może przyczynić się do trwałego uszkodzenia ręki. Fizykoterapia to sposób na zatrzymanie lub spowolnienie procesu degeneracji, dlatego po wystąpieniu charakterystycznych objawów należy jak najszybciej poddać się diagnostyce. 

Pierwszą zasadą terapii jest regeneracja, dlatego należy zaprzestać czynności będących przyczyną schorzenia lub wprowadzić niezbędne modyfikacje. Jak leczyć łokieć tenisisty? Fizykoterapia to rozwiązanie, które pomaga łagodzić dolegliwości bólowe, wesprzeć i uelastycznić osłabione mięśnie oraz poprawić technikę ruchu. 

Fizjoterapeuta najczęściej stosuje terapię mięśniowo-powięziową, która pomaga w wypracowaniu właściwych nawyków ruchowych. W terapii mogą być stosowane techniki manualne, masaż poprzeczny, stretching powięziowy czy trening powięziowy.

Czas trwania terapii zależy od stopnia zaawansowania problemu. Pacjenci często lekceważą pierwsze objawy łokcia tenisisty i szukają pomocy dopiero przy zaawansowanych zmianach degeneracyjnych. Warto więc pamiętać, że im szybciej skontaktujesz się z fizjoterapeutą, tym szybciej wrócisz do sprawności.

Jak zapobiec łokciowi tenisisty?

Jeśli przez wiele godzin pracujesz przy komputerze lub wykonujesz inną pracę zwiększającą ryzyko wystąpienia łokcia tenisisty, pamiętaj o odpowiedniej profilaktyce:

• używaj ergonomicznej myszki i klawiatury,
• podczas pracy przy komputerze ustawiaj nadgarstki w jednej linii z myszką lub klawiaturą,
• pisz na klawiaturze siłą palców, bez użycia nadgarstka,
• dbaj o przerwy w pracy i wykonuj ćwiczenia na łokieć tenisisty.

Proste ćwiczenia na łokieć tenisisty

W przerwach od pracy dbaj o rozciąganie zginaczy i prostowników nadgarstka. Pamiętaj, by wykonywać ćwiczenia regularnie, najlepiej codziennie.

Ćwiczenie na rozciąganie zginaczy nadgarstka: Unieś przed siebie rękę wyprostowaną w łokciu i skierowaną grzbietem ku górze. Drugą ręką chwyć dłoń i delikatnie zegnij nadgarstek w stronę sufitu, aż doświadczysz uczucia rozciągania (ale nie bólu!). Wytrzymaj w tej pozycji 15-20 sekund, rozluźnij i powtórz 5 razy.

Ćwiczenie na rozciąganie prostowników nadgarstka: Unieś przed siebie rękę wyprostowaną w łokciu i skierowaną grzbietem ku górze. Drugą ręką chwyć dłoń i delikatnie zegnij nadgarstek w stronę podłogi, aż poczujesz rozciąganie (ale nie ból!). Wytrzymaj w tej pozycji 15-20 sekund, rozluźnij chwyt i powtórz 5 razy.