Rehabilitacja neurologiczna – kto może z niej skorzystać?
Rehabilitacja jest pojęciem, którego nikomu nie trzeba tłumaczyć, lecz nie każdy wie, że możemy ją podzielić na kilka rodzajów. Jednym z nich jest rehabilitacja neurologiczna (Szczecin), która cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Czym wyróżnia się ten rodzaj rehabilitacji i do kogo jest skierowany?
Czym jest rehabilitacja neurologiczna?
Jak sama nazwa wskazuje, rehabilitacja neurologiczna to terapia mająca na celu poprawę stanu sprawności osób z chorobami neurologicznymi. Przeprowadza się ją w wielu miejscach w Polsce, w tym także w Szczecinie. Dobry rehabilitant dba o to, by pokazać pacjentowi techniki niezbędne do wykonywania codziennych czynności, a także skupia się na tym, by stymulować prawidłowe funkcje mózgu, które nie zostały jeszcze zaburzone.
Choć układ nerwowy nie ma tak dużych zdolności regeneracyjnych jak wątroba, odpowiednia stymulacja przynosi pozytywne i widoczne efekty. Rehabilitacja neurologiczna prowadzi więc do odtwarzania uszkodzonych połączeń nerwowych i tworzenia nowych. Choroby neurologiczne wymagają długotrwałej terapii, dlatego niezwykle ważne jest pozytywne nastawienie do prowadzonej rehabilitacji.
Podczas terapii po udarze rehabilitant pomaga w poprawie motoryki twarzy, języka i ust, a także wspiera w ponownej nauce chodzenia oraz kontrolowania mięśni odpowiadających za utrzymanie balansu mięśniowego.
Dla kogo przeznaczona jest rehabilitacja neurologiczna?
Wcześnie rozpoczęta terapia przynosi wyraźną poprawę sprawności funkcjonalnej lub pozwala utrzymać ją na tym samym poziomie – bez pogłębiania problemu. O rehabilitacji neurologicznej najczęściej mówi się w kontekście osób, które przeszły udar mózgu, choć nie jest to wyłącznie terapia po udarze. Rozpoczęcie tego rodzaju rehabilitacji jest wskazane u osób z następującymi schorzeniami:
- stan po udarze mózgu,
- stan po operacji guza mózgu,
- stwardnienie rozsiane,
- rdzeniowy zanik mięśni,
- choroba Parkinsona,
- przebyty uraz czaszkowo-mózgowy,
- zespół Downa,
- porażenie nerwu twarzowego typu Bella,
- zespół Browna-Sequarda,
- polineuropatie,
- mózgowe porażenie dziecięce.
W związku z tym, że każdy przypadek jest inny, rehabilitant specjalizujący się w tego typu terapii dobiera metody terapeutyczne do konkretnego pacjenta. Przed rozpoczęciem rehabilitacji należy wziąć pod uwagę parametry opisujące sprawność chorego. W tym celu stosuje się wystandaryzowane skale i narzędzia – w tym skalę Brunnstrom. Rehabilitant musi również uwzględnić wyniki rezonansu magnetycznego i innych badań diagnostycznych.
Metody stosowane w rehabilitacji po udarze
Wyróżniamy wiele metod stosowanych podczas terapii neurologicznej. Rehabilitacja po udarze bardzo często polega na wykorzystaniu proprioceptywnego nerwowo-mięśniowego torowania ruchu, czyli metody PNF. Jednym z celów terapii jest odtworzenie prawidłowego czucia głębokiego z uwzględnieniem problemu funkcjonalnego pacjenta. Dzięki wykorzystywaniu silnych odcinków ciała i posiadanej przez chorą osobę umiejętności ułatwiania reedukacji utraconych funkcji terapia ta jest bezpieczna, bezbolesna i efektywna.
Metoda PNF umożliwia pracę z chorymi na każdym poziomie dysfunkcji i polecana jest nie tylko pacjentom po udarach, lecz również osobom zmagającym się ze stwardnieniem rozsianym, mózgowym porażeniem dziecięcym, skoliozą, dysfunkcjami funkcjonalnymi kręgosłupa i narządu ruchu, pourazowymi porażeniami oraz chorobami nerwowo-mięśniowymi.
Do innych metod stosowanych przez terapeutów specjalizujących się w rehabilitacji neurologicznej zaliczamy również:
- metodę NDT-Bobath,
- metodę Vojty,
- terapię MAES,
- terapię wymuszonej konieczności,
- elektrostymulację funkcjonalną,
- terapię integracji sensorycznej,
- FDM Neuro.
Rehabilitacja po udarze może też obejmować rehabilitację neurologopedyczną i neuropsychologiczną dla osób z afazją, czyli utratą zdolności do rozumienia i tworzenia wypowiedzi wskutek uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.
Warto zauważyć, że rehabilitacja neurologiczna to coś więcej niż ćwiczenia w gabinecie fizjoterapeuty – to konieczność zmiany stylu życia i dopasowania codziennych obowiązków do nowych ograniczeń. Ważne, by nad odzyskiwaniem sprawności pracować z wykwalifikowanym terapeutą, który specjalizuje się w leczeniu pacjentów neurologicznych. Dobry rehabilitant ze Szczecina pomoże zaadaptować się do nowych warunków i będzie stanowił wsparcie w osiąganiu nowych celów funkcjonalnych oraz w utrzymywaniu dotychczasowych efektów bez dalszej utraty sprawności.
Co jest najważniejsze w rehabilitacji neurologicznej?
Rehabilitację neurologiczną dzielimy na wczesną i przewlekłą, a dobór odpowiednich metod zależy od schorzenia i cech pacjenta (w tym chorób współistniejących). Niezwykle istotne jest więc indywidualne podejście i właściwy dobór terapii. Utworzenie pełnego planu rehabilitacji wiąże się z koniecznością konsultacji z wieloma specjalistami, takimi jak lekarz prowadzący, fizjoterapeuta, neurologopeda czy psycholog. Głównym celem dobrego rehabilitanta powinno być maksymalne poprawienie sprawności pacjenta przy jednoczesnym ograniczaniu dalszych problemów funkcjonalnych. W związku z tym, że rehabilitacja neurologiczna jest procesem długotrwałym i stopniowym, istotną rolę odgrywa regularność ćwiczeń oraz wytrwałość w pracy z rehabilitantem.