Masaż sportowy – dlaczego warto z niego skorzystać?

Masaż sportowy to metoda fizjoterapii stosowana powszechnie w odniesieniu do układu ruchu osób aktywnych fizycznie, w szczególności – trenujących wyczynowo. Odpowiednio dobrane do indywidualnych potrzeb masaże mogą służyć różnym celom – nie tylko powrocie do sprawności po kontuzji, ale też budowaniu formy albo odnowie biologicznej po wyczerpującym treningu. Jakie są rodzaje masażu sportowego i dlaczego warto z niego korzystać?

Efekty masażu sportowego

Masaż sportowy – w zależności od sposobu czy czasu jego wykonania – może służyć rozmaitym celom. Należą do nich:

• rozgrzanie tkanek przed wysiłkiem,
• zwiększenie wytrzymałości narządu ruchu (zmniejszeniu ryzyka kontuzji),
• zwiększenie elastyczności mięśni i zakresu ruchomości w stawach,
• przyspieszenie regeneracji po wysiłku lub po urazie,
• zmniejszenie pobudliwości nerwowej,
• poprawa przepływu krwi i limfy,
• poprawa metabolizmu,
• redukcja stresu i napięcia mięśniowego,
• poprawa samopoczucia psychicznego.

W określonych sytuacjach – np. w okresie choroby czy rekonwalescencji po kontuzji – odpowiednio przeprowadzony masaż sportowy może nawet zastąpić trening.

Rodzaje masażu sportowego

Biorąc pod uwagę, jak wielu celom może służyć masaż sportowy, wyróżnia się kilka jego rodzajów.

Masaż sportowy treningowy

To intensywny masaż wykonywany w okresie treningowym. Techniki takiego masażu dobiera się w zależności od uprawianej dyscypliny i potrzeb zawodnika. Fizjoterapeuta koncentruje się głównie na poddawanych treningowi grupach mięśniowych. Masaż sportowy treningowy służy przede wszystkim zwiększeniu wydolności sportowca i jego możliwości regeneracji.

Masaż sportowy przedstartowy

Taki masaż wykonuje się zwykle na kilka dni przed zawodami. Ma na celu zwiększenie wydolności zawodnika, wzmocnienie, a zarazem rozluźnienie mięśni. Dodatkowo masaż sportowy przedstartowy służy relaksacji w stresującym okresie przed zawodami – poprawia kondycję psychiczną, reguluje przemianę materii, ułatwia sen.

Masaż sportowy startowy

Ten energiczny masaż, który stanowi uzupełnienie rozgrzewki przed zawodami – poprawia ukrwienie mięśni, przygotowuje je do dużego wysiłku. Ponieważ fizjoterapeuta zwykle jest ostatnią osobą, która pracuje z zawodnikiem przed startem, masaż startowy jest także okazją do zmotywowania sportowca i wzmocnienia jego wiary w siebie.

Masaż sportowy powysiłkowy

Wykonywany po intensywnym treningu lub zawodach masaż sportowy powysiłkowy służy regeneracji i redukcji napięcia mięśniowego. Znosi dolegliwości bólowe, stymuluje fizjologiczne procesy samonaprawcze, wspomaga odżywienie i dotlenienie tkanek oraz usuwanie toksycznych metabolitów. Dzięki temu masażowi zawodnik szybciej wraca do pełnej dyspozycji.

Masaż sportowy podtrzymujący (kondycyjny)

Masaż kondycyjny stanowi element odnowy biologicznej. Ma na celu podtrzymanie dobrej formy pomiędzy cyklami treningowymi (poza sezonem), a zarazem przygotowanie zawodnika do następnego sezonu. Służy budowie mięśni, poprawie ich elastyczności, ale też intensywnej regeneracji po ewentualnych kontuzjach (wówczas jest to masaż z elementami rehabilitacji).

Techniki masażu sportowego

Masaż sportowy bazuje na technikach masażu klasycznego, takich jak głaskanie, rozcieranie, ugniatanie czy oklepywanie. Stosuje się je jednak z większą intensywnością niż w przypadku masażu leczniczego czy relaksacyjnego. Co ważne, masaż sportowy wykonuje się pod kątem uprawianej przez zawodnika dyscypliny sportu, co ma wpływ na wybór poszczególnych technik czy grup mięśniowych poddawanych zabiegowi.

Czas masażu dobierany jest indywidualnie do potrzeb zawodnika. Generalnie jednak masaż całościowy powinien trwać nie dłużej niż 60 minut, a na masaż częściowy przeznacza się zwykle 15-20 minut. Czas zabiegu uzależniony jest także od rodzaju masażu sportowego. Przykładowo, masaż treningowy zajmuje zwykle 45-60 minut, podczas gdy masaż przedstartowy może trwać zaledwie 10 minut.

Kolejną istotną kwestią jest moment wykonania zabiegu. Na przykład, masaż sportowy przedtreningowy należy wykonać co najmniej 2 dni przed zawodami, a odpowiedni czas masaż po treningu siłowym to około 3 godziny po jego zakończeniu. Podobnie jak w przypadku masażu klasycznego, wydajny masaż sportowy powinno wykonywać się w seriach (10-20 zabiegów), pomiędzy którymi robi się przerwy.

Rehabilitacja sportowa – wskazania

Wskazaniami do zastosowania rehabilitacji sportowej są: rehabilitacja po urazie (po wypadkach komunikacyjnych, skręceniach, złamaniach); usprawnianie po urazach kończyn, zabiegach operacyjnych i artroskopowych; rehabilitacja w ostrych zespołach bólowych, stawu barkowego, łokcia „tenisisty”.

Zalety masażu sportowego

Masaż sportowy jest nieodłącznym elementem treningu każdego sportowca. Taki masaż pozwala zapobiegać kontuzjom, likwiduje skutki przetrenowania, rozgrzewa i relaksuje mięśnie. Masaż całego ciała sportowca przypomina masaż izometryczny, którego celem jest odbudowa masy mięśniowej oraz przywrócenie sprawności mięśnia sprzed urazu.

Masaż sportowy łączy w sobie kilka rodzajów masażów. Taki masaż wykonuje się między zawodami oraz tuż przed samym wysiłkiem fizycznym. Masaż kondycyjny, treningowy, przed zawodami, masaż restytucyjny, masaż sportowy przedwysiłkowy, sportowy międzywysiłkowy oraz powysiłkowy.

Stosowanie masażu sportowego jest dobrym sposobem na uniknięcie kontuzji, poprawę metabolizmu, usunięcia stanu zmęczenia mięśni oraz całego organizmu. To masaż przeznaczony głównie dla sportowców pomaga on im w odbudowie i przyroście masy oraz siły mięśniowej.

Kto może skorzystać z masażu sportowego?

Masaż sportowy często wykorzystywany jest w przygotowaniach do zawodów sportowca. Nie oznacza to jednak, że zarezerwowany jest wyłącznie dla osób uprawiających wyczynowo określoną dyscyplinę. Techniki masażu sportowego mogą okazać się pomocne:

• w przygotowaniu do dużego wysiłku fizycznego,
• w okresach regeneracji po wysiłku,
• w przypadku przeciążeń układu ruchu lub związanych z nim urazów,
• przy przemęczeniu, silnym stresie.